Etiket: Tuğrul Bilen Ünal

Cumhuriyet Dönemi Paralarında Tasarımları Bulunan Sanatçılar

Para tasarımı

Türkiye Cumhuriyeti paralarının motiflerini üreten sanatçıların listesini derlemeye çalıştık.

Madeni paraların çoğu, Darphane bünyesindeki sanatçılar tarafından üretildiyse de, Cumhuriyetin erken dönemlerinde yabancı danışmanlardan hizmet alındı, zaman zaman da açılan yarışmalara katılan sanatkarların çalışmaları hatıra ve tedavül paralarında yer buldu.

Cumhuriyet dönemi paralarının tasarımlarında çalışmaları yer eden sanatçılar:

(parantez içinde verilen tarih, sanatçının tasarımının kullanıldığı ilk çalışmanın tedavüle çıktığı yıldır.)

Yarışmalara katılıp, eserleri derece alan, ancak desenleri kullanılmayan sanatçılar:

Eserleri, dolaylı olarak paralarda yer alan sanatçılar:

*Listede bazı madeni paraların ve pek çok banknotun desenlerini üreten sanatkarın ismi eksiktir. İsimler gün ışığına çıktıkça liste güncellenecektir.

kapak fotoğrafı: Darphane GM 2018 Faaliyet Raporu

Tuğrul Bilen Ünal

1945 yılında Ankara’da doğdu. Siyasal Bilgiler Fakültesinin Diplomasi ve Dış İlişkiler Bölümü’nden 1966-67 döneminde mezun oldu.  1967 yılında Maliye Müfettiş Muavini olarak Maliye Bakanlığı’nda göreve başladı. Çeşitli kamu ve özel kurumda görev aldı, 26 Eylül 1999 ile 10/06/2004 tarihleri arasında Darphane ve Damga Matbaası’nın Genel Müdürlüğü’nü üstlendi. 24 Mayıs 2024 tarihinde vefat etti.

Türk Milli Futbol Takımının 2002 FIFA Dünya Kupası’nda aldığı üçüncülük anısına basılan hatıra para, Beşiktaş Jimnastik Kulübü’nün 100. Yılı hatıra parası, Darphane ziyaretçilerinin kendi elleriyle bahçedeki makinede basabildikleri, tarihi her gün değiştirilen bimetal hatıra paraların ve 2004 Anayasa Madalyonunun tasarımcısıdır.

Dünya Futbol Şampiyonası Üçüncülüğü için basılan para, aynı zamanda Ay Yıldızlı bayrağın kırmızı mineli olması ile, ilk renkli paramızdır.

Günlük hatıra para basılması hizmeti,  6 Mayıs 2002 tarihinde başladı, birkaç yıl sonra sona erdi.

 

Darphane Müdürlüğü döneminde, ilk bimetal para olan Bill Clinton’un Ziyareti temalı hatıra para basıldı, hatıra paraların yurtiçi ve yurtdışında talebini arttırmak üzere Darphene’nin hatıra ürün gamı kalem saat vb. ürünlerle genişletildi, global para koleksiyonu şirketi MDM ile anlaşmalar sürdürüldü, eski tedavül paralarından nostalji setleri piyasaya verildi, koleksiyonerlerin davet edildiği toplantıda dilek ve görüşleri alındı. Uygulamanın düzenli bir etkinlik olması planlandıysa da, bir daha tekrarlanmadı.

Necmi Özgür

1966 Kırcaali – Bulgaristan doğumlu heykeltraş,  Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü 1989 mezunudur.

İstanbul’un evsahipliğinde gerçekleşen 34. Dünya Satranç Olimpiyatı için basılan yedi buçuk milyon nominal değerindeki gümüş hatıra paranın tasarımları Necmi Özgür ve Beti Cenudioğlu‘na aittir.

34. Dünya Satranç Olimpiyatı için gümüş hatıra paranın tasarımları yarışma ile belirlenmiş, kazanan ve ödül alanlar şu şekilde duyurulmuştur:

“Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün, İstanbul’da 28 Ekim -12 Kasım 2000 tarihleri arasında yapılan olan 34. Dünya Satranç Olimpiyatı nedeniyle açtığı yarışmanın jürisi 21.09.2000 tarihinde yaptığı toplantıda aşağıdaki kararları almıştır.

Tuğrul Bilen ÜNAL (Genel Müdür), Prof. Dr. Vedat SOMAY (Mimar Sinan Üniversitesi Öğretim Görevlesi), Hakkı Baha Çavuşgil (Heykeltraş), Suat Özyönüm (Heykeltraş)’den oluşan jüri;

Beti CENUDİOĞLU ve Necmi ÖZGÜR’ün 66765 A ve B rumuzlu eserini birincilik,

Korhan AKBAYTOGAN‘ın 44875 rumuzlu eserini ikincilik,

Hakan BAŞ‘ın 53365/B rumuzlu eserini üçüncülük ödülüne layık görmüştür.

Ayrıca jüri;

Raşit ALTUN

Seçkin PİRİM ve

Ahmet Cem ENER ‘in eserlerini övgüye değer eserler olduğu sonucuna varmıştır.

Genel Müdürlüğümüz kazananlarla beraber, diğer çalışmaları da takdirle karşıladığı için, yarışmamıza katılan tüm eserleri web sayfamızda sergileme kararı almıştır.

Tuğrul Bilen ÜNAL – Genel Müdür

Aynı zamanda Japonya’da Türk Yılı hatıra para yarışmasının bir yüzü için Necmi Özgür ile ortaklaşa hazırladıkları çalışma seçilmiştir. Paranın diğer yüzünde Ayşe Şirin‘in çalışması seçilmiştir.

 

Beti Cenudioğlu

1976 Antakya doğumlu heykeltraş, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü 2000 mezunudur.

İstanbul’un evsahipliğinde gerçekleşen 34. Dünya Satranç Olimpiyatı için basılan yedi buçuk milyon nominal değerindeki gümüş hatıra paranın tasarımları Necmi Özgür ve Beti Cenudioğlu’na aittir.

34. Dünya Satranç Olimpiyatı için gümüş hatıra paranın tasarımları yarışma ile belirlenmiş, kazanan ve ödül alanlar şu şekilde duyurulmuştur:

“Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün, İstanbul’da 28 Ekim -12 Kasım 2000 tarihleri arasında yapılan olan 34. Dünya Satranç Olimpiyatı nedeniyle açtığı yarışmanın jürisi 21.09.2000 tarihinde yaptığı toplantıda aşağıdaki kararları almıştır.

Tuğrul Bilen ÜNAL (Genel Müdür), Prof. Dr. Vedat SOMAY (Mimar Sinan Üniversitesi Öğretim Görevlesi), Hakkı Baha Çavuşgil (Heykeltraş), Suat Özyönüm (Heykeltraş)’den oluşan jüri;

Beti CENUDİOĞLU ve Necmi ÖZGÜR’ün 66765 A ve B rumuzlu eserini birincilik,

Korhan AKBAYTOGAN‘ın 44875 rumuzlu eserini ikincilik,

Hakan BAŞ‘ın 53365/B rumuzlu eserini üçüncülük ödülüne layık görmüştür.

Ayrıca jüri;

Raşit ALTUN

Seçkin PİRİM ve

Ahmet Cem ENER ‘in eserlerini övgüye değer eserler olduğu sonucuna varmıştır.

Genel Müdürlüğümüz kazananlarla beraber, diğer çalışmaları da takdirle karşıladığı için, yarışmamıza katılan tüm eserleri web sayfamızda sergileme kararı almıştır.

Tuğrul Bilen ÜNAL – Genel Müdür

 

Aynı zamanda Japonya’da Türk Yılı hatıra para yarışmasının bir yüzü için Necmi Özgür ile ortaklaşa hazırladıkları çalışma seçilmiştir. Paranın diğer yüzünde Ayşe Şirin‘in çalışması seçilmiştir.