Hatıra Para Serileri

Aynı zamanda birkaç adet paranın birlikte sunulduğu setlerden farklı olarak, Darphane’nin satışa çıkardığı hatıra paralar dönem dönem aynı konuyu kapsayan, ancak yıllara yayılan bir seri halinde üretilir.

Birleşmiş Milletler çatısı altında kurulu Gıda ve Tarım Örgütü (Food and Agricultural Organization; FAO) hatıra programı kapsamında, 1970 yılında çıkarılmaya başlanan FAO Hatıra Paraları ilk seri kabul edilebilir.

Darphane’nin kendi duyurularında isimlendirdiği seriler:

  1. Korunan Doğa (1995)
  2. Gemiler ve Kaşifler (1995)
  3. İpek Yolu (1997)
  4. İstanbul Kültür Varlıkları (1997)
  5. EURO (1997)
  6. Cumhuriyet’in Kadın İlkleri (2000)
  7. Antik Kentler (2000)
  8. Geleneksel Türk Tiyatrosu (2000)
  9. Geleneksel Türk El Sanatları (2001)
  10. Olimpiyat Oyunları (2002)
  11. Kültür Varlıkları (2005)
  12. Anadolu Medeniyetleri (2007)
  13. Anadolu’yu Aydınlatanlar (2008)
  14. Deniz Fenerleri (2008)
  15. Yedi Bölge, Yedi Şehir (2008)
  16. Saat Kuleleri (2011)
  17. Masal Kahramanları (2015)
  18. Büyük Türk Devletleri (2016)
  19. Türkiye’de Görülen Hayvan Türleri (2016)
  20. Anadolu Beylikleri (2019)
  21. Osmanlı Padişahları (2020)
  22. Camiler (2021)
  23. İslam Alimleri (2021)
  24. Cumhuriyet Dönemi Türk Siyasetçileri (2021)

Tekin Gülbasar

Heykeltıraş Tekin Gülbasar, hatıra para kalıbı üzerinde çalışırken

1978 Tokat – Zile doğumlu sanatçı, 2006 yılında Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü’nden mezun oldu. 2006 Aralık ayında Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nde heykeltraş olarak göreve başladı.

Tasarımını gerçekleştirdiği hatıra paralar:

  • 2016 15 Temmuz Şehitleri ve Gazileri Anısına
  • 2016 Büyük Türk Devletleri Serisi
    • Büyük Hun İmparatorluğu
    • Batı Hun İmparatorluğu
    • Avrupa Hun İmparatorluğu
    • Ak Hun İmparatorluğu
    • Göktürk İmparatorluğu
    • Avar İmparatorluğu
    • Hazar İmparatorluğu
    • Uygur Devleti
    • Karahanlılar
    • Gazneliler
    • Büyük Selçuklu İmparatorluğu
    • Harzemşahlılar
    • Altınordu Devleti
    • Büyük Timur İmparatorluğu
    • Babür İmparatorluğu
    • Osmanlı İmparatorluğu
  • 2016 İyonlar (Anadolu Medeniyetleri Serisi No: 6)
  • 2016 Uğur Böceği (Türkiye’de görülen hayvan türleri serisi)
  • 2016 Türk Keleri (Türkiye’de görülen hayvan türleri serisi)
  • 2016 Dünya İnsani Zirvesi İstanbul
  • 2016 Nasreddin Hoca “Göle Maya Çalmak” (Masal Kahramanları Serisi No: 2)
  • 2016 Beçin Kalesi – Ahmed Gazi Medresesi (Antik Kentler Serisi No: 10)
  • 2016 İlk Türk Amirali Çaka Bey (Gemiler ve Kaşifler Serisi No: 7)
  • 2017 Assos – Athena Tapınağı (Antik Kentler Serisi No: 11)
  • 2017 Nasreddin Hoca “Ye Kürküm Ye” (Masal Kahramanları Serisi No: 3)
  • 2017 Cam Kelebeği (Türkiye’de görülen hayvan türleri serisi)
  • 2017 Roma İmparatorluğu Aizanoi Zeus Tapınağı, Çavdarhisar İlk Borsa (Anadolu Medeniyetleri Serisi No: 7)
  • 2017 Umur Bey (Gemiler ve Kaşifler Serisi No: 8)
  • 2017 Datça Deveboynu Feneri (Deniz Fenerleri Serisi No: 7)
  • 2017 Meddah (Geleneksel Türk Tiyatrosu)
  • 2017 Kavuklu & Pişekar (Geleneksel Türk Tiyatrosu)
  • 2017 Darphane 550. Yıl
  • 2019 Patara Meclis Binası ve Kent Kapısı (Antik Kentler Serisi No: 13)
  • 2019 Doğu Roma İmparatorluğu (Anadolu Medeniyetleri Serisi No: 9)
  • 2019 Azerbaycan Milli Meclisi’nin Kuruluşunun 100. Yılı
  • 2019 Anadolu’ya Özgü Kuşlar Serisi
    • Kaşıkçı (No: 2)
    • İbibik (No: 3)
    • Çöl Koşarı (No: 4)
    • Bayağı Uzunbacak (No: 5)
    • Baştankara (No: 6)
    • Ardıç (No: 8)
  • 2019 Bodrum Feneri (Deniz Fenerleri No: 9)
  • 2019 Göbeklitepe yılı
    • Gümüş ve Bronz
  • 2019 Kılıç Ali Paşa (Gemiler ve Kaşifler Serisi No: 10)
  • 2019 Azerbaycan Dışişleri Bakanlığının Kuruluşunun 100. Yılı
  • 2019 İmameddin Nesimi Doğumunun 650.Yılı
  • 2019 Nasreddin Hoca “Dünyanın ortası burasıdır” (Masal Kahramanları Serisi No: 5)
  • 2020 Osmanlı İmparatorluğu (Anadolu Medeniyetleri Serisi No: 10)
  • 2020 Karabağ Azerbaycandır 50 Manat
  • 2020 Karabağ Azerbaycandır 20 TL
  • 2020 Perge – Helenistik Kapı (Antik Kentler Serisi No: 14)
  • 2020 Yeşilay’ın kuruluşunun 100. yılı
    • Gümüş
    • Bronz
  • 2020 Gastronomi Şehri Afyonkarahisar
    • Altın kaplama
    • Gümüş
    • Bronz
  • 2020 Nasreddin Hoca “Fil Hikayesi” (Masal Kahramanları Serisi No: 6)
  • 2020 Osman Gazi 1258 ~ 1326 (Osmanlı Padişahları No: 1)
  • 2020 Orhan Gazi 1281 ~ 1362 (Osmanlı Padişahları No: 2)
  • 2024 Türk – Macar Kültür Yılı
  • 2024 Galatasaray 24. Şampiyonluk Hatırası
  • 2024 Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 100. Yılı (*2)
  • 2024 Göktürk İmparatorluğu (Türk Devletleri Serisi #5)

[1] Paraların tura yüzünde ana tema olarak Hakkı Baha Çavuşgil‘in 1999 yılı deseni kullanıldı.

[2] Paranın bir yüzü Nalan Yerlibucak Çakır eseridir.

[3] Paranın bir yüzü Hasan Aydın eseridir.

(Derlediğimiz bu yazıya sunduğu değerli katkılarından dolayı sanatçıya en derin şükranlarımızı sunarız.)

Hasan Basri Hoşafçı

Aşağıdaki hatıra paraların sanatçısıdır.

Nesrin Ekşi – Schnepf

1975 yılında doğan sanatçı, 1997 yılında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü’nden birincilikle mezun olup Darphane’de çalışmaya başladı.

2016 yılına kadar süren Darphane kariyeri boyunca “İstabul Kültür Varlıkları” serisinin ikincisi olan Dikilitaş desenli 5.000.000 Liralık altın parayla başlayarak pek çok hatıra ve tedavül parasını tasarladı.

Günümüzde kullanılan tedavül paralarından 50 kuruştaki Boğaziçi Köprüsü deseni kendisine aittir.

Tasarımını gerçekleştirdiği paralar:

  • 1999 İstanbul Kültür Varlıkları #3 Tophane Çeşmesi (altın ve gümüş iki tip)
  • 1999 Atatürk’ün Samsun’a çıkışının 80. Yılı
  • 1999 Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluşunun 700. Yılı – Fatih’in İstanbul’u Fethi
  • 2000 İlk Kadın Pilotumuz – Sabiha Gökçen
  • 2000 Antik Kentler #1 – Efes Celsus Kitaplığı
  • 2000 Türkiye’nin AB Aday Üyeliği
  • 2001 23 Nisan
  • 2001 Geleneksel Türk El Sanatları #1 – İznik Tabak
  • 2001 Binyılın Türkleri – Mevlana Celaleddin-i Rumi
  • 2001 Türkiye’nin Kuşları
    • Toy (Otis Tarda)
    • İshak Kuşu (Otus Scops)
    • Turaç (Francolinus Francolinus)
    • Şah Kartal (Aquila Heliaca)
    • Dikkuyruk (Oxyura Leucocephala)
  • 2002 tedavül 250.000 Lira Atatürk portresi (*33, Sf. 33)
  • 2002 Türkiye’nin Çiçekleri
    • Yanardöner (Centaurea Tchihatcheffii)
    • Akçaçıngırak (Campanula Betulifolia)
    • Anadolu Keteni (Linum Anatolicum)
  • 2002 23 Nisan
  • 2002 Ayasofya Camii
  • 2002 İstanbul Kültür Varlıkları #4 Ayasofya Camii
  • 2002 Olympic Games – Kayak
  • 2002 Mevlana Celaleddin-i Rumi

 

  • 2003 Zeugma
  • 2003 İlk Avrupa Şampiyonu Atletimiz, Süreyya Ayhan
  • 2003 İlk Kadın Avukatımız, Süreyya Ağaoğlu
  • 2003 İstanbul’un Fethinin 550. Yılı – Çinili Köşk

 

  • 2004 Binyılın Türkleri – Fatih Sultan Mehmet
  • 2005 tedavül 25 Yeni Kuruş Atatürk portresi (*33, Sf. 37)
  • 2005 23. Universiade Oyunları
  • 2005 Nemrud (para 2003 tarihlidir)
  • 2005 Türkiye’nin Hayvanları
    • Anadolu Parsı
    • Kangal Çoban Köpeği
    • Boz Ayı
    • Anadolu Yaban Koyunu
    • Ankara Keçisi
    • Yediuyur
    • Arap Tavşanı
    • Ankara Kedisi

 

  • 2006 Gevher Nesibe Darüşşifası 800. Yıldönümü
  • 2006 Tam Güneş Tutulması
  • 2006 Mehmet Akif Ersoy’un 70. Ölüm Yılı
  • 2006 Hattat Hamid Aytaç

 

  • 2008 Selçuklu Dönemi Burç Tasvirleri
    • Koç
    • Boğa
    • İkizler
    • Yengeç
    • Aslan
    • Başak
    • Terazi
    • Akrep
    • Yay
    • Oğlak
    • Kova
    • Balık
  • 2008 Geleneksel Türk El Sanatları – Minyatür
  • 2008 Kabataş Erkek Lisesi 100.Yıl
  • 2008 Çatalhöyük
  • 2008 Yahya Kemal Beyatlı
  • 2008 Nasreddin Hoca’nın 800. Doğum Yılı
  • 2009 tedavül 50 Kuruş Boğaziçi Köprüsü deseni (*33, Sf. 44)
  • 2009 Barack Obama’nın Türkiye Ziyareti
  • 2009 Atatürk’ün Samsun’a Çıkışının 90. Yılı
  • 2009 Şah Kartal & Sakallı Akbaba 1 TL
  • 2009 Dünya Bankası Grup Toplantısı İstanbul
  • 2009 Mülkiye’nin 150. Yılı
  • 2009 Hicretin 1430. Yılı

 

  • 2010 T.B.M.M. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 90.Yılı
  • 2010 FIBA Dünya Basketbol Şampiyonası
  • 2010 Kuran’in Nüzülünün 1400. Yılı
  • 2010 Ahırkapı Feneri
  • 2010 Osman Hamdi Bey’in 100. Ölüm Yılı – İstanbul Arkeoloji Müzeleri
  • 2011 Avrupa Gençlik Olimpik Oyunları – Trabzon
    • Gümüş
    • Bronz
  • 2011 5. Dünya Üniversiteler Kış Oyunları Erzurum
    • Kayak
    • Hokey
  • 2011 Kırkpınar Yağlı Güreşleri 650. Yılı
  • 2011 Yıldız Teknik Üniversitesi 100. Yıl
  • 2011 Türk Hava Kuvvetleri 100. Kuruluş Yıldönümü
  • 2011 Hicaz Demiryolu – Medine İstasyonu

 

  • 2014 Matrakçı Nasuh Efendi 450. Ölüm Yılı (*1)
  • 2014 İlk Kadın Tiyatro Sanatçımız, Afife Jale

Madalyon Çalışmaları:

  • 2007 – 2008 Yılı Osmanlı İmparatorluğu Padişahlar Serisi, gümüş proof & okside, bronz ve pirinç okside dört tip olarak;
    • Orhan Gazi
    • Osman Gazi
    • 1. Mehmed (Çelebi)
    • 2. Bayezid
    • 1. Murad
    • 2. Murad
    • Yıldırım Bayezid
  • 2008 Selçuklu Madalyonu
  • 2008 Yılı İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul’un Fethinin 555. Yılı
  • 2009 Kapalıçarşı Nuruosmaniye Kapısı Türk Nümismatik Derneği logolu ve Osmanlı Armalı Madalyon
  • 2010 Avrupa Kültür Başkenti İstanbul Madalyonu

 

* Cumhuriyet dönemi Türk paralarının tasarımında emeği olan diğer sanatçıların listesi için tıklayın.



[1] Darphane duyuruları veya sertifikalarında sanatçının ismi belirtilmeyen paraların sanatçıları, üzerindeki imzalardan tespit edilebildiği kadarıyla listelenmiştir. Yeni bilgiler ışığında listeyi güncel tutmaya çalışıyoruz.

Kültür Varlıkları Serisi

2005 yılında başlatılan serinin parçalar:

  1. 2005 Edirne Selimiye Camii
  2. 2005 Mağlova Kemeri
  3. 2005 Mostar Köprüsü
  4. 2007 Safranbolu Evleri
  5. 2007 Kariye
  6. 2008 Kümbetler (Tekin Gülbasar)
  7. 2010 Amasya Evleri
  8. 2018 Zağnos Paşa Camii
  9. 2019 Bitlis Ahlat Mezar Taşları