Pietro Giampaoli eseri Atatürk Portresi

1957 yılı 1 liradaki Atatürk portresinin tasarımcısıdır.

Aynı portre, 1960 yılı 27 Mayıs ihtilali konulu gümüş 10 Liralarda ve 1998’de Cumhuriyet’in 75. Yıldönümü için üretilen 25 Milyon Liralık altın paranın da tura yüzünde(*27, Sf. 183) kullanıldı.

İtalyan Darphanesinde 1936 – 1963 yılları arasında hizmet veren Giampaoli’nin pek çok İtalyan parasında tasarımı bulunur. Ayrıca Vatikan, San Marino ve Malta için sayısız para ve madalya üreten sanatçı, Almanya, Fransa, İspanya, İsrail ve Tunus Darphanelerine danışman olarak davet edildi.

Müzayedelerde ortaya çıkan parçalardan (ör. a, b), 25 Kuruş için de Atatürk portreli deneme baskıları hazırladığı ve Hürriyet Gazetesi Kurucusu Sedat Sinavi portresi gibi özel siparişler aldığı anlaşılır. Portrelerde rölyefin altında J. Pavlvs imzası görülür.

Vatikan’a onlarca madalyon üreten sanatçının kendi ismini de Latinleştirerek Pietro Giampaoli’yi Joannes Pavlvs olarak işlediği oto-portre madalyonları mevcuttur (*1). Farklı yıllarda, tekrar tekrar ürettiği oto portrelerinde deve dikeni deseni kullandı ve etrafına farklı sloganlar işledi. Çiçek sembolizminde deve dikeni yalnızlığı ve inzivayı simgeler. Elverişsiz koşullarda yeşerebilen devedikeni kişinin zorluklar karşısında ilerleyebilmesini ifade eder.

1950’lerde Türk Paralarının üretiminde kullanılmaya başlanan paslanmaz çelik akmonital alaşımın on yıldan fazla bir süredir İtalyan paralarında kullanıldığı göz önüne alındığında, İtalyan Darphanesi ile işbirliğine girilmesi olağan görülmeli.

Akmonital sert ve işlemesi bakır ya da nikele kıyasla daha zor olan bir malzeme olduğundan, İtalya’dan basılacak paralar için makine de getirtilmiştir. Kendisi de heykeltraş olan kardeşi Celestino Giampaoli de İstanbul Darphanesi’nde akmonital paraları darbedecek makinaların kurulumu ve kullanımı üzerine danışmanlık yaptı (*2).

Avni Kumuk‘un 1964’te Daphane bünyesine dahil olmasına kadar, para kalıplarının tamamının Giampaoli elinden çıkmış olduğunu kabul etmek yanlış olmayacaktır.

 

* Cumhuriyet dönemi Türk paralarının desenlerini üreten diğer sanatçılar için tıklayın.


[1] https://www.cronacanumismatica.com/un-refuso-due-medaglie-e-limpresa-del-maestro-giampaoli

[2] https://www.dizionariobiograficodeifriulani.it/giampaoli-pietro-celestino-e-vittorio

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir