Günümüzde tedavülde bulunan (dokuzuncu emisyon) 100 ve 200 Lira değerindeki banknotlarda yer alan portreleri, ayrıca 7. ve 8. emisyon banknotların arka yüz grafiklerini üreten grafiker, illüstrasyon ve gravür sanatçısıdır *1.
Banknotlarda yer alan ilk çalışması; 7. Emisyon 100 TL arka yüz gravürüdür.
Banknotlarda yer alan gravür çalışmaları:
- 7. Emisyon
-
- 1983, 100 TL Mehmed Akif Ersoy Evi, Ankra Kalesi ve İstiklal Marşı
- 1991, 100.000 TL Atatürk’e çiçek sunan çocuklar
- 1992, 250.000 TL Kızıl Kule Alanya
- 1993, 500.000 TL Çanakkale Şehitleri Anıtı
- 1995, 1.000.000 TL Atatürk Barajı
- 1997 5.000.000 TL Anıtkabir
- 1999 10.000.000 TL Piri Reis haritası
-
- 8. Emisyon
- 1 YTL
- 5 YTL
- 10 YTL
- 20 YTL
- 50 YTL Kapadokya manzarası
- 100 YTL İshakpaşa Sarayı
- 9. Emisyon
- 100 TL
- Cemal Işıksel tarafından çekilen 1934 tarihli fotoğraftan aktarılan Mustafa Kemal Atatürk portresi
- Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü bahçesinde yer alan, Heykeltraş Hüseyin Anka Özkan eseri heykelden faydalanılarak oluşturulan Itri portresi
- 200 TL
- Mustafa Kemal Atatürk portresi
- Ressam Münif Fehim’in çalışmasından yararlanılarak üretilen Yunus Emre portresi (*ii).
- 100 TL
Mustafa Çakırcalı, 1957 Adana doğumludur. Adana İktisadi Ticari İlimler Akademisi’nden 1979 yılında mezun oldu. Eğitimi sırasında çeşitli reklam ajanslarında, Hürriyet Gazetesinde ve büyük matbaalarda ressam, grafiker ve karikatürist olarak çalıştı.
Sanata alaylı olarak başladı, ünlü sanatçılarla çalışarak kendini geliştirme fırsatı buldu. Alinur Uğurpakkan, meslekte ilk hocası oldu, Etem Çalışkan, Nehar Tüblek ve Sezgin Burakla kısa süreli çalıştı.
1979 yılında Banknot Matbaasında gravür ganatçısı almak için açılan sınavı birincilikle kazanıp, aynı yıl göreve başladı. Banknot Matbaası eğitim programı ile İtalya’da Roma Güzel Sanatlar Akademisi’nden Prof. Trento Cionnini’den banknot gravür eğitimi aldı. Gravür tekniğinde uzun süren çalışma aşamalarını yeni teknoloji ile kısaltarak banknot kalıplarının ülkemizde yapılabilmesine katkıda bulundu.
Grafik ve gravür çalışmalarının yanı sıra, banknotlarda sahteciliği önleme konularında araştırmalar yaptı, Sahte Banknot Bilirkişi Komisyon Başkanlığı görevinde bulundu. Merkez Bankası veznedarları öncelikli olmak üzere çeşitli kurumlara banknot ve sahte banknotu tanıma eğitimleri verdi.
1998 Yılı “Türk Meşhurları” serisi pulların tamamının grafik tasarımını ve Haldun Taner, Bedia Muvahhit portrelerinin müellifidir. Ayrıca 1999 Atatürk temalı sürekli posta pullarındaki portrenin sahibidir *2 & *3.
Resimlediği pek çok çocuk kitabı, ilköğretim ders kitabı ve okul dergileri yayımlandı. UNICEF ve Bratislava çocuk kitabı resimleme yarışmalarında iki kez ödül aldı, eserleri dünyanın çeşitli ülkelerinde sergilendi.
Banknot Matbaası’ndan 2012 yılında emekliye ayrılan Mustafa Çakırcalı, kendi ofisinde çalışmaya devam etmektedir.
(Yazımıza, ürettiği banknot gravürleri hakkında kıymetli bilgiler ile katkıda bulunan sanatçıya, şükranlarımızı sunarız.)
* Türk paralarının tasarımında çalışmaları bulunan diğer sanatkarlar için tıklayın.
[1] TCMB LİRA Bülteni, Sonbahar 2012 Sayı:64, “Banknot ve Gravür” başlıklı makale
[2] Serideki İhap Hulusi Görey, Vasfi Rıza Zobu ve Feza Gürsey portreleri, Şükrü Ertürk eseridir.
[3] pul görselleri kaynağı Pulhane.com / 1998 Türk Meşhurları
özgeçmiş: www.mustafacakircali.com
