1982 Yılı İspanya FIFA Dünya Kupası Hatıra Paraları serisi çoğu paranın desenlerini, öğrencisi Abdullah Taşçı ile birlikte gerçekleştirdi.
1982 İspanya Dünya Futbol Şampiyonası
altın 5000 TL Tura tarafı
1982 İspanya Dünya Futbol Şampiyonası
altın 5000 TL yazı yüzü
1982 İspanya Dünya Futbol Şampiyonası
gümüş 500 TL tura tarafı
1982 İspanya Dünya Futbol Şampiyonası
gümüş 500 TL yazı yüzü
1982 İspanya Dünya Futbol Şampiyonası
küpronikel 100 Lira tura yüzü
1982 İspanya Dünya Futbol Şampiyonası
küpronikel 100 Lira yazı tarafı
1982 İspanya Dünya Futbol Şampiyonası (II) yazı yüzü
1982 İspanya Dünya Futbol Şampiyonası (II) tura yüzü
Prof. Emin Barın ve Namık Bayık’ın bir diğer öğrencisi Etem Çalışkan da Atatürk’ün doğumunun yüzüncü yılı hatıra paralarını tasarladı.
1949’da İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (İDGSA), Dekoratif Sanatlar Bölümü, Afiş atölyesinden mezun oldu.
1982’den itibaren Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi grafik ana sanat dalı başkanı olarak görevini sürdürdü. Grafik çalışmalarının yanı sıra suluboya tekniği ağırlık olmak üzere temasını doğadan seçtiği çalışmalar yanında, zaman zaman soyut çalışmalar gerçekleştirmiştir.
Seramik Dünyası Dergisi, Mart Nisan 1996 Sayısı s19 ”Bir Sanatçı: Vedat Ar”, Hande Kura
“Atatürk’ün doğumunun 100. yılı” hatıra parasının desen tasarımını gerçekleştiren sanatçıdır. (rölyef ve kalıp uygulaması Hakkı Baha Çavuşgiltarafından geçekleştirildi).
1981 Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılı Bir Lira altın Lira – yazı tarafı
1981 Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılı Bir Lira altın Lira – Tura yüzü
1981 Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılı Bir Lira gümüş Lira – yazı tarafı
1981 Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılı Bir Lira gümüş Lira – Tura
1981 Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılı Bir Lira gümüş Yarım Lira – tura
İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Afiş Bölümünde yükseköğrenim gören sanatçı, 1947 yılı tedavül paralarının desenlerini üreten Prof. Emin Barın‘ın ve aynı zamanda 1982 Dünya Kupası hatıra paralarının birkaçını tasarlayan Prof. Namık Bayık’ın öğrencisidir.
1928’de Tarsus’un Göçük Köyü’nde doğdu. İlk ve Ortaöğrenimini Mersin’de tamamladı. Yükseköğrenimini İstanbul Güzel sanatlar Akademisi Afis Bölümü’nde yaptı.
Prof. Sabri Berkel’den desen, Prof. Emin Barın’dan yazı, Prof. Namık Bayık’tan afiş ve grafik dersleri aldı. Anıtkabir’deki yazıtların yazılmasında Prof. Barın’a yardımcı oldu.
Gazeteciliğe 1954’te Yeni Sabah gazetesinde ressam-kaligraf olarak başladı. Zafer, Öncü, Dünya, Aksam, Milliyet, Hürriyet gazetelerinde çalıştı. Kitap kapakları, afişler yaptı. Atatürk’ün 100. doğum yılı afişleri bastı.”
* Cumhuriyet paralarında tasarımları bulunan diğer sanatçılar için tıklayın.
Günümüzde tedavülde bulunan (dokuzuncu emisyon) 100 ve 200 Lira değerindeki banknotlarda yer alan portreleri, ayrıca 7. ve 8. emisyon banknotların arka yüz grafiklerini üreten grafiker, illüstrasyon ve gravür sanatçısıdır. (*1).
Banknotlarda yer alan ilk çalışması; 7. Emisyon 100 TL arka yüz gravürüdür.
Banknotlarda yer alan gravür çalışmaları:
7. Emisyon
1983, 100 TL Mehmed Akif Ersoy Evi, Ankra Kalesi ve İstiklal Marşı
1991, 100.000 TL Atatürk’e çiçek sunan çocuklar
1992, 250.000 TL Kızıl Kule Alanya
1993, 500.000 TL Çanakkale Şehitleri Anıtı
1995, 1.000.000 TL Atatürk Barajı
1997 5.000.000 TL Anıtkabir
1999 10.000.000 TL Piri Reis haritası
E7 100 Lira Ankara Kalesi
E7 100 Lira İstiklal Marşı
E7 100 Lira Mehmed Akif Ersoy Evi
E7 100.000 TL Atatürk’e çiçek sunan çocıuklar
8. Emisyon
1 YTL
5 YTL
10 YTL
20 YTL
50 YTL Kapadokya manzarası
100 YTL İshakpaşa Sarayı
9. Emisyon
100 TL
Cemal Işıksel tarafından çekilen 1934 tarihli fotoğraftan aktarılan Mustafa Kemal Atatürk portresi
Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü bahçesinde yer alan, Heykeltraş Hüseyin Anka Özkan eseri heykelden faydalanılarak oluşturulan Itri portresi
200 TL
Mustafa Kemal Atatürk portresi
Ressam Münif Fehim’in çalışmasından yararlanılarak üretilen Yunus Emre portresi (*ii).
E9 200 TL Mustafa Kemal Atatürk portresi
E9 200 TL Yunus Emre portresi
E9 100 TL Itri portresi
Mustafa Çakırcalı, 1957 Adana doğumludur. Adana İktisadi Ticari İlimler Akademisi’nden 1979 yılında mezun oldu. Eğitimi sırasında çeşitli reklam ajanslarında, Hürriyet Gazetesinde ve büyük matbaalarda ressam, grafiker ve karikatürist olarak çalıştı.
Sanata alaylı olarak başladı, ünlü sanatçılarla çalışarak kendini geliştirme fırsatı buldu. Alinur Uğurpakkan, meslekte ilk hocası oldu, Etem Çalışkan, Nehar Tüblek ve Sezgin Burakla kısa süreli çalıştı.
1979 yılında Banknot Matbaasında gravür ganatçısı almak için açılan sınavı birincilikle kazanıp, aynı yıl göreve başladı. Banknot Matbaası eğitim programı ile İtalya’da Roma Güzel Sanatlar Akademisi’nden Prof. Trento Cionnini’den banknot gravür eğitimi aldı. Gravür tekniğinde uzun süren çalışma aşamalarını yeni teknoloji ile kısaltarak banknot kalıplarının ülkemizde yapılabilmesine katkıda bulundu.
Grafik ve gravür çalışmalarının yanı sıra, banknotlarda sahteciliği önleme konularında araştırmalar yaptı, Sahte Banknot Bilirkişi Komisyon Başkanlığı görevinde bulundu. Merkez Bankası veznedarları öncelikli olmak üzere çeşitli kurumlara banknot ve sahte banknotu tanıma eğitimleri verdi.
Resimlediği pek çok çocuk kitabı, ilköğretim ders kitabı ve okul dergileri yayımlandı. UNICEF ve Bratislava çocuk kitabı resimleme yarışmalarında iki kez ödül aldı, eserleri dünyanın çeşitli ülkelerinde sergilendi.
Banknot Matbaası’ndan 2012 yılında emekliye ayrılan Mustafa Çakırcalı, kendi ofisinde çalışmaya devam etmektedir.
(Yazımıza, ürettiği banknot gravürleri hakkında kıymetli bilgiler ile katkıda bulunan sanatçıya, şükranlarımızı sunarız.)
* Türk paralarının tasarımında çalışmaları bulunan diğer sanatkarlar için tıklayın.
1947 yılında tedavüle verilen 1 Lira ile 50 Kuruşların yazılarını üreten hattat, mücellit ve grafik sanatçısıdır.
Gümüş 1 Lira ve 50 Kuruşların Ay Yıldızlı tura tarafı
Gümüş 1 Lira
Gümüş 50 Kuruş
1947 1 Lira ve 50 Kuruş desen taslakları
Aynı zamanda Anıtkabir’de mozole girişinde kendi oluşturduğu fontla Atatürk’ün Gençliğe Hitabını ve 10. Yıl Nutku’nun kabartma yazılarını hazırlayan Prof. Emin Barın, Bolu’lu hattat ve mücellit Mehmed Tevfik Efendi’nin oğlu olarak 2 Haziran 1913’te dünyaya geldi.
Resme olan ilgisi sayesinde 1934’te sınavla Ankara Gazi Terbiye Enstitüsü’nde Resim-İş Bölümü’ne girdi. 1936’da Maarif Vekaleti’nin (Milli Eğitim Bakanlığı) açtığı sınavla Almanya’ya gitme hakkı kazandı. Güzel Sanatlar Akademisi Türk Süsleme Sanatları Bölümünde staj aldıktan sonra 1938’de Prof. Dorfner’den ciltçilik eğitimi aldı. 1939’da Leipzig Kitapçılık ve Matbaacılık Akademisi’ne girdi. Profesör Thiemann’dan modern yazı, Profesör Wiemeler’den ciltçilik eğitimi aldı.
İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla yurda dönüp askerlik görevini tamamladı. Yarım kalan ihtisasını tamamlamak üzere 1941’de Leipzig’e dönen Emin Barın, 1943’te eğitimini tamamlayarak yurdu döndü. Güzel Sanatlar Akademisi Dekoratif Sanatlar Bölümü’nde öğretim görevlisi oldu.
1946 yılında, yeni madeni paraların yazılarını yazmakla görevlendirildi. İstanbul’un 500. Fetih Yıldönümü kutlamaları kapsamında, Topkapı, Eyüp Sultan ve Galata Kulesi gibi önemli mekanlara 10 büyük kitabe hazırladı.
1955’te Güzel Sanatlar Akademi’sinde Dekoratif Sanatlar Bölümünde Yazı ve Cilt Atölyesini kurdu.
Prof. Emin Barın, Anıtkabir kitabelerinin yapımı sırasında asistanı olan Etem Çalışkan‘ın ve aynı zamanda Abdullah Taşçı‘nın hocasıdır. Güzel Sanatlar Akademisi’nde Namık Bayık ve Vedat Ömer Ar ile aynı dönemlerde hocalık yaptı.
Seramik Dünyası Dergisi, Mart Nisan 1996 Sayısı s19 ”Bir Sanatçı: Vedat Ar”, Hande Kura
* Cumhuriyet dönemi paralarının tasarımında emeği geçen diğer sanatçılar için tıklayın.
Kapak fotoğrafı: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Geleneksel Türk Sanatları Bölümü sanal sergisi
